Bananen in de douche en Mariabeeldjes in Lourdes

Enjoying the hike

In het midden van ons verblijf op Sanctuary Farm duikten we eventjes het nabijgelegen dorpje Orosi in - om op het hotel van onze landeigenaars te passen. Met volle moed trotseerden we de vroege ochtend om van onze berg neer te dalen. Met strak aangespannen bergschoenen gingen we de - voor ons voorspelde - twee uur durende tocht tegemoet. Onze wandeling verliep vlekkeloos, geen vuiltje aan de lucht - enkel de zon die de slapers uit haar ogen wreef. Als twee enthousiaste bergafdalers lieten we onze beentjes los. Iets te los, zo bleek. Toen we plots een dorpje bereikten - Lourdes, met Mariabeeldjes inclusief  - dat zelfs in de verste verte geen gelijkenis vertoonde met Orosi, groeide het besef dat we aan de verkeerde kant van de berg beland waren.

Typical small Tico-house

Toen we de gsm bovenhaalden, bleek de batterij het begeven te hebben. Wanhopen in Costa Rica is echter een onuitgesproken werkwoord. Als je even je Spaanse tongval bovenhaalt en de plaatselijke soda - een typisch Costa-Ricaans kruidenierswinkeltje - binnenstapt, dan is een helpende hand nooit veraf. Een lieflijke oudere dame zette ons terug 'op de goede weg' - of moeten we zeggen 'op de goede bus'.  

Coffee plantations on our way down

Toen we ons plekje achter de chauffeur ingepalmd hadden en onze met broodkruimels gevulde monden leeg waren, keken we naar elkaar en konden we niets anders dan lachen: hoe hadden we dit nu weer klaargespeeld? Voor de derde keer al zijn we hier in Costa Rica onze weg bijster - na het watervalavontuur in Villasmastatal en een wilde tocht door het Cangreja nationale park zijn we dus ook verloren gelopen in de Central Highlands van Costa Rica. Het beste bewijs dat onze neus niet altijd een betrouwbare gids is. Hoewel we stiekem wel genoten hebben van de koffieplantages, rivieren, Tico-huisjes en de sportieve Costa Ricanen die de berg met de mountainbike of al lopend opliepen - blij dat wij de tegengestelde richting opgingen. Ook de busrit richting Orosi zorgden voor mooie zondagochtendtafereeltjes. Het échte Costa Rica ging voor ons open. Dus al bij al: een dankbaar avontuur.

De berg terug opklimmen verliep vlotter. Al was het wel met de tong op de grond en tomaatrode wangen dat we onze weg naar boven vonden. De rugzakken gevuld met de nodige overlevingsmiddelen en twee maagjes die schreeuwden naar warm en vullend voedsel - na twee dagen guacamole als hoofdschotel zou je al voor minder een berg opkruipen. Hoewel we allebei nog steeds grote fan zijn. Getuige: onze dagelijkse groene mondjes.

Maar dus, terug naar de orde van de dag of het doel van onze reis. Wat voor ecologische toeren hebben we daar eigenlijk uitgespookt? Onze ingegraven zitbank was ons klein projectje. Met enkel schop, spade en heel wat werklust zijn we de klei ingevlogen om een gezellige zithoek te creëren. En het eindresultaat mag er wezen! Ons uit klei bestaand openluchtmeubelstuk wordt gesmaakt.

Hanging out in the sitting corner

Daarnaast heeft de  met ideeën overlopende vrijwilliger, Campbell, ons een lesje in de basisbeginselen van een earthship gegeven. Eveliens eerste met klei gevulde autoband ligt te blinken op een van de begonnen earthships - haar moment als 'dirt-bitch' zullen ze alvast niet meer van haar afnemen. Met de sledge hammer in beide handen heeft ze zichzelf helemaal warm geklopt en de klei een handje geholpen om helemaal vast te klitten in de autoband. Ideaal als eerste fysieke gewaarwording met het fenomeen earthship.

Earthship class by Campbell Imray

Dirt bitch Evelien and her tire

De bananendouche is een ander Campbell-ideetje. Het is een zonnedouche onder een driestokkige constructie omgeven door een cirkel vol bananenplanten. Het is alweer een straf staaltje permacultuur - herinner je nog ons permacultuuravontuur bij Wouter? We zijn nog steeds volop bezig om het fenomeen voor onszelf helemaal duidelijk te maken vooraleer we onze informatie op jullie loslaten, maar op de blog kom je alvast enkele kleine principes te weten.  

Na het graven van een 'compostput', waar een dikke laag compost zorgt voor uiterst vruchtbare grond, wordt in het midden het 'doucheplatform' neergelegd met daarboven een constructie waar de zonnedouchezak aan hangt. Het principe is eenvoudig: een mens is vuil, neemt een douche. Dat douchewater - opgewarmd door de zon - geeft de planten rondom de douche water, die gaan daardoor sneller groeien, wat ervoor zorgt dat de douchende mens voldoende privacy heeft. Er gaat dus niets verloren. Water wordt gerecycleerd, eetafval kan op de composthoop verdwijnen en andere plantjes groeien als onkruid tussen de bananenplanten. Een eetbare douche. Je zou voor minder het vuil van achter je oren wassen. Uiteraard is zo een buitendouche vooral bruikbaar in tropische oorden en bananen groeien ook niet overal. Maar het is een mooi voorbeeld van permacultuur waarbij men op zoek gaat naar symbiose in de natuur.  

Matt in the banana shower

Een ander probeersel is de kruidentoren - waar ook wij ons steentje, of eerder 'kleitje' aan meegedragen hebben door het uitschoppen van onze zithoek. Campbell vormde een berg met klei om tot een paradijs voor kruiden. Met behulp van glazen flessen maakte hij een uitgestippeld weggetje zodat de kruiden met een hoog zonnegehalte bovenaan op de top hun plekje vinden. Diegene die minder behoefte hebben aan de zon, maar meer afhankelijk zijn van water, staan een verdieping lager. Een kleine poel zorgt voor een thuis voor kikkers en ander gespuis die dol zijn op kruidenetende insecten. 

Campbell and his herb tower

Deze kleine tricks zijn slechts het begin van een levenswijze, permacultuur genaamd, waarin we jullie - en onszelf- stap voor stap zullen inwijden. 
 

Bananas in the shower and Maria figurines in Lourdes

In the middle of our stay at Santuary Farm we dove into the nearby town of Orosi - to look after the hotel of our landowners. Bravely we conquered the early morning to descend the mountain. With tightened hiking shoes we started our - predicted - two hour hike. Our walk went well, not a cloud in the sky -only the sun rubbing the sleep out  her eyes. As two enthusiastic volunteers we let our legs go, a little bit too far apparently. When we suddenly reached a village Lourdes- Maria figurine included - it didn't look like Orosi at all; we knew we were stranded on the wrong side of the mountain.

When we went to make a phone call, we realised our phone battery was death. But despair is an unknown word in Costa Rica. If you enter the local soda - a typical Costa Rican grocery store - and dig up your best Spanish, a helping hand is always nearby. A sweet old Tica showed us the right way - or should we say the right bus. When we had taken our seats close to the driver and emptied our mouths filled with bread crumbs, we looked at each other and couldn't help smiling: How could we get lost again? Three times in five weeks - after the waterfall adventure in Villasmastatal and a wild tour through the Cangreja national park  we had now also lost our way in the Central Highlands of Costa Rica. Following your nose will get you where you are going, but it probably won't be the fastest route: Secretaly we enjoyed the coffee plantations, rivers, Tico houses and the sporty Costa Ricans who biked or ran up the mountain - luckily we had to go in the opposite direction. Watching the Costa Ricans going about their Sunday morning rituals on the bus ride to Orosi gave us a lot of pleasure. So in the end : a fruitful adventure.

Climbing back up our mountain was easier. Although when we reached our tent our tongues were hanging to the ground and our cheeks were red as tomatoes. At least our backpacks were filled with the necessary supplies to survive the next few days and our two hungry stomachs were ready for warm, fulfilling meals - after two days of guacamole as a main dish we needed to hike up that mountain. Although we are still big fans. Witness : our daily green mouths.

However, back to the reason for our trip. Which ecological things have we done during the past ten days? Our bench embedded in the earth was our own little project. With a shovel, spade and a good working spirit we attacked the clay ground to create a cosy sitting corner. And we're proud of the results! Our piece of open air furniture made our fellow mountain friends happy.

Next to that the volunteer full of ideas, Campbell, teached us a lesson in the basic principles of earthship construction. Evelien's first earth pounded tire is shining on one of the begun earthships - Nobody will ever take that moment as 'dirt bitch'away from her. With the sledge hammer in both hands she tired herself out by making sure the clay was packed in as firmly as possible. It was excellent learning how physically demanding this earthship phenomena is.

The banana shower is another of Campbell's ideas. It is a solar shower under a tripod construction surrounded by a full ring of banana plants. Again a smart example of permaculture - We already had a permaculture adventure in France. We're still trying to get a grip on the phenomena before giving all the information we gathered  but from time to time we release some small principles. First you dig a 'compost hole' that you fill with a thick layer of compost. That gives you very fertile soil. In the middle you create a shower platform with a solar shower bag and then you plant the banana trees in a circle around it. The principle is simple: human is dirty, takes a shower. Shower water - heated by the sun - waters the banana plants which makes them grow faster. Nothing gets wasted. Water is recycled, human is clean, food left overs are composted and in the end you can eat bananas. An edible shower!

Another permaculture thing is the herb tower - for which we contributed the clay we digged while shoveling our sitting corner. Campbell changed a pile of clay into a herbs paradise. With some glass bottles he outlined the path so that the herbs who need the sun the most find their space on top ot the tower and those who are happy with a little shade and who are more in need of water, root a level lower. A small water pool next to the 'construction' attracts frogs and other wild life that eat insects that love eating herbs.

These small tricks are just the beginning of the way of living in a  permaculture way  and in which we will inaugurate you - and ourselves - step by step.